چه تکنولوژی های هوشمندی را می توان در حوزه نگهداری و تعمیرات استفاده کرد؟
در حوزه نگهداری و تعمیرات، تکنولوژی های هوشمند زیادی وجود دارند که می توانند در بهبود بهره وری و کارایی سیستم کمک کنند. در زیر، چندین نمونه از این تکنولوژی ها آورده شده است:
1. تحلیل داده ها و هوش مصنوعی (AI)
هوش مصنوعی(Artificial intelligence) که امروزه با اصطلاح هوش مصنوعی AI نیز شناخته می‌شود، هوشی است که توسط ماشین‌ها برای ساخت ابزارهایی هوشمند با الگو برداری از هوش انسان ظهور پیدا می‌کند. ابزاری که شبیه انسان فکر کند و به جای او تصمیم بگیرد. در حقیقت این فناوری همان ماشین برنامه نویسی شده به دست انسان است که با هدف سهولت در انجام امور مختلف طراحی شده است.
ترکیب هوش مصنوعی با تجزیه و تحلیل داده ها نقش بسیار حیاتی در فهم عمیق داده‌ها، استخراج اطلاعات مفید و ایجاد دانش برای اتخاذ تصمیمات استراتژیک و هوشمند در جوامع، صنایع و زمینه های مختلف دارد. به طور کلی، این ترکیب قادر است ارزشمند ترین اطلاعات را از داده ها استخراج کرده و برای بهبود فرآیندها و تصمیم گیری های مبتنی بر داده، ارزش افزوده زیادی فراهم کند. با استفاده از تحلیل داده ها و هوش مصنوعی، می توان الگوهای خرابی و عملکرد تجهیزات را تحلیل کرده و پیش بینی هایی درباره زمان تعمیرات و نگهداری ها ارائه داد. همچنین، با استفاده از الگوریتم های یادگیری ماشینی، می توان مشکلات رایج را شناسایی کرده و بهبودهای لازم را در فرآیندهای نگهداری و تعمیرات اعمال کرد.
2. سامانه های مدیریت تجهیزات(EAM)
EAM مخفف کلمه Enterprise Asset Management به معنای مدیریت دارایی سازمانی می باشد و مجموعه ای از فرآیندها و ابزارهایی می‌باشد، که به شرکت های بزرگ اجازه می دهد تا دارایی های فیزیکی شرکت از قبیل: ماشین ها، تجهیزات، ساختمان و وسایل نقلیه را در طول چرخه عمر مفید خود یعنی از تولید تا مصرف را ردیابی و مدیریت کنند.
سامانه های مدیریت تجهیزات به مدیران امکان می دهند تا تاریخچه کاملی از تجهیزات، نگهداری ها، تعمیرات و تغییرات را ثبت کنند. این سامانه ها اطلاعات مربوط به تجهیزات را مرتب کرده و به تحلیل داده ها و برنامه ریزی بهینه فعالیت های نگهداری و تعمیرات کمک می کنند.
3. واقعیت افزوده(AR)
واقعیت افزوده(Augmented Reality) یک نمای فیزیکی زنده، مستقیم یا غیرمستقیم و معمولاً در تعامل با کاربر است که عناصری را با استفاده از دستگاه های AR بر پیرامون دنیای واقعی افراد اضافه می‌کند. این عناصر بر اساس تولیدات کامپیوتری که از طریق دریافت و پردازش اطلاعات کاربر توسط حسگرهای ورودی مانند صدا، ویدئو، تصاویر گرافیکی یا داده های GPS می باشد، ایجاد می‌شود.
واقعیت رایانه ای مفهوم کلی واقعیت افزوده است. در واقعیت افزوده معمولاً چیزی کم نمی‌شود بلکه فقط اضافه می‌شود. همچنین واقعیت افزوده تا حدودی شبیه به واقعیت مجازی است که توسط یک شبیه ساز، دنیای واقعی را کاملاً شبیه سازی می‌کند. در واقع وجه تمایز بین واقعیت مجازی و واقعیت افزوده این است که در واقعیت مجازی کلیه ی عناصر درک شده توسط کاربر، ساخته شده توسط رایانه هستند. اما در واقعیت افزوده بخشی از اطلاعاتی را که کاربر درک می‌کند، در دنیای واقعی وجود دارند و بخشی توسط رایانه ساخته شده اند.
در واقعیت افزوده، عناصر معمولاً به صورت بی درنگ نگاشته شده و به طور هوشمند مرتبط با عناصر محیطی می‌باشند مانند نمایش امتیاز مسابقات ورزشی در زمان پخش از تلویزیون. با کمک فناوری پیشرفته واقعیت افزوده می توان اطلاعات مرتبط با دنیای واقعی پیرامون کاربر را به صورت تعاملی و دیجیتالی به او ارائه کرد. همچنین می توان اطلاعات مرتبط با محیط و اشیاء اطراف را بر روی دنیای واقعی نگاشت.
امروزه واقعیت مجازی و واقعیت افزوده روز به روز در حال پیشرفت و گسترده شدن هستند. عموم علت این گسترش نیز فراهم شدن بستر استفاده از این فناوری ها برای عموم مردم است.
4. اینترنت اشیاء(IoT)
اینترنت اشیاء(objectsInternet of ) که گاهی به نام Internet of Things یا به اختصار IOT نیز نامیده می‌شود، به ارتباط اینترنتی بین تجهیزاتی گفته می‌شود که در محیط پیرامون ما قرار دارند. این لوازم یا چیزها که متصل به شبکه اینترنت هستند می‌توانند با استفاده از نرم افزار‌های موجود در تلفن‌های هوشمند، تبلت‌‌ها، رایانه‌ها، گجت یا ابزارک‌ها، ساعت‌های هوشمند، تلویزیون‌ها و یا هر شیء دیگری که به نوعی به شبکه اینترنت متصل است، به‌صورت کنترل از راه دور مدیریت شوند.
به‌عبارت‌دیگر، اینترنت اشیاء یعنی مجموعه ای از اشیا که به وسیله ی اتصال به یک شبکه با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند. این فناوری می‌تواند به مصرف کنندگان خدمات گوناگونی ارائه نماید؛ برای مثال می توان به کنترل برخی از وسیله ها از راه دور، مطلع شدن از شرایط محیطی خانه و غیره اشاره کرد.
اینترنت اشیاء امکان اتصال و ارتباط بین تجهیزات و دستگاه‌ها را فراهم می‌کند. این تکنولوژی به سنسورها و دستگاه‌های هوشمند کمک می‌کند تا داده‌های مربوط به شرایط عملکرد تجهیزات را جمع‌آوری کنند و به صورت دوره‌ای ارسال کنند. با استفاده از IoT، می‌توان نقاط ضعف و مشکلات در تجهیزات را زیر نظر داشته و به صورت پیشگیرانه واکنش نشان داد.
5. رباتیک و دستگاه های هوشمند
ربات هوشمند یک نوع نرم افزار است که طراحی و برنامه ریزی شده تا عملکردهایی از جمله: تفکر، یادگیری، برنامه ریزی و انجام وظایف به صورت خودکار را انجام دهد. این ربات ها با استفاده از الگوریتم ها و مدل های یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، توانایی پردازش داده‌ها، ارزیابی موقعیت ها و انجام عملیات تصمیم گیری را دارا می شوند. رباتیک هوشمند یک سیستم هوش مصنوعی(AI) است که می‌تواند از محیط و تجربیات خود بیاموزد و بر اساس آن دانش، توانایی های خود را بسازد.
استفاده از رباتیک و دستگاه‌های هوشمند می‌تواند در انجام فعالیت های نگهداری و تعمیرات به صورت خودکار و دقیق کمک کند. ربات ها و دستگاه های هوشمند می توانند کارهای مکانیکی، الکتریکی و الکترونیکی را انجام دهند و در برخی موارد حتی به صورت اتوماتیک خرابی ها را تشخیص داده و تعمیر کنند.
6. پروژه های هوشمند برای نگهداری ساختمانی
در حوزه نگهداری ساختمان‌ها، تکنولوژی های هوشمندی مانند سیستم های مدیریت انرژی، سیستم های نظارتی هوشمند، سیستم های اتوماسیون ساختمان و سیستم های هوشمند امنیتی می‌توانند به بهبود کارایی و کاهش هزینه های نگهداری کمک کنند.
یکی از کاربردهای اصلی پروژه های هوشمند برای نگهداری ساختمانی، مدیریت انرژی است. با استفاده از سیستم های اتوماسیون ساختمانی، مدیریت انرژی بهبود می یابد و احتمالا می تواند ۲۰ تا ۳۰ درصد صرفه جویی در مصرف انرژی داشته باشد. علاوه بر این، این سیستم ها می توانند بهبود کیفیت هوای داخلی و راحتی ساکنان را نیز تضمین کنند. همچنین با استفاده از سیستم های پیشگیری و نظارت مداوم، می توان خرابی های احتمالی را پیش بینی کرده و جلوی آنها را گرفت.
دیگر کاربردهای مفید پروژه های هوشمند برای نگهداری ساختمانی شامل مدیریت پارکینگ، کنترل دسترسی و امنیت، و حتی مدیریت زباله و بازیافت در ساختمان‌ها و… می شود. استفاده از این تکنولوژی ها به مدیران کمک می‌کند تا فعالیت‌های خود را بهبود بخشند و به صورت موثرتر و بهینه تر انجام دهند.
توجه داشته باشید که این فقط چند نمونه از تکنولوژی های هوشمند در حوزه نگهداری و تعمیرات هستند و هر روزه تکنولوژی های جدیدی در این زمینه توسعه می یابند.
